गावाविषयी माहिती
ओणे हे महाराष्ट्र राज्यातील नाशिक जिल्ह्यातील निफाड तालुक्यातील एक प्रगतशील व ऐतिहासिक गाव आहे. २०११ च्या जनगणनेनुसार या गावाची लोकसंख्या सुमारे १७२७ आहे. गावामध्ये जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा १, अंगणवाडी केंद्रे २ व व्यायामशाळा १ अशी शैक्षणिक व शारीरिक सुविधा उपलब्ध आहेत. तसेच ६ मंदिरे, सामुदायिक सभागृह, पाणीसाठवण, सार्वजनिक विहिरी व शेततळी अशा धार्मिक व सामाजिक सुविधा देखील आहेत.
गावातील बहुतांश लोकांचा मुख्य व्यवसाय शेती असून ऊस, द्राक्ष, कांदा, कापूस व मका ही प्रमुख पिके घेतली जातात. द्राक्ष व ऊस या पिकांच्या लागवडीमुळे गावातील शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न मिळते.
ओणे ग्रामपंचायतीत विविध शासकीय योजना प्रभावीपणे राबविल्या गेल्या आहेत. घरकुल योजना अंतर्गत शेकडो घरांना लाभ मिळाला आहे. स्वच्छ भारत अभियान अंतर्गत रसलपूर गावाने संपूर्ण खुले शौचमुक्त (ODF) दर्जा मिळवला आहे. जलसंधारण व पाणीपुरवठा योजना अंतर्गत गावात पाणीपुरवठा नियमित करण्यात आला आहे. तसेच पाणी फाऊंडेशन स्पर्धेत रसलपूरला विशेष गौरव पुरस्कार प्राप्त झाला असून स्वच्छता अभियान पुरस्कारही जिल्हा पातळीवर मिळाला आहे.
ग्रामपंचायत सरपंच, उपसरपंच व ९ सदस्य मिळून गावाचा सर्वांगीण विकास घडवून आणतात. ग्रामपंचायतीचे निर्णय लोकसहभागातून घेतले जातात.
ओणे गाव आज निफाड तालुक्यातील एक आदर्श व सर्वांगीण विकासाकडे वाटचाल करणारे गाव म्हणून ओळखले जाते.
भौगोलिक स्थान
ओणे हे गाव महाराष्ट्र राज्यातील नाशिक जिल्ह्याच्या निफाड तालुक्यात वसलेले आहे. गावाचे एकूण क्षेत्रफळ सुमारे ७०१ हेक्टर असून हे शेतीप्रधान गाव आहे.
- अक्षांश (Latitude): अंदाजे 20.083° उत्तर
- रेखांश (Longitude): अंदाजे 74.100° पूर्व
- समुद्रसपाटीपासून उंची: सुमारे 567 मीटर
- पिनकोड: 423111
- जवळचे शहर: नाशिक (सुमारे ३० किमी अंतरावर)
- तालुका मुख्यालय (निफाड): सुमारे १५ किमी अंतरावर
- जवळचा रेल्वे स्टेशन: सुकेने, निफाड व नाशिकरोड
- जवळचा विमानतळ: ओझर (नाशिक एअरपोर्ट)
गावाभोवती शेतीस अनुकूल असा काळा मातीचा प्रदेश आहे. वार्षिक सरासरी पर्जन्यमान योग्य प्रमाणात असल्यामुळे द्राक्ष, ऊस, कांदा, मका या पिकांची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. हवामान प्रामुख्याने उष्णकटिबंधीय असून उन्हाळा उष्ण, पावसाळा मध्यम व हिवाळा सौम्य थंडावा देणारा असतो.
लोकजीवन
ओणे हे शेतीप्रधान गाव असल्यामुळे गावातील बहुतांश लोकांचा मुख्य व्यवसाय शेती व शेतीपूरक उद्योग हा आहे. ऊस, कांदा, मका व ज्वारी ही येथील प्रमुख पिके असून ऊस लागवडीमुळे गावातील शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या चांगले उत्पन्न मिळते.
गावातील लोक साधे, कष्टाळू व सहकार्यशील आहेत. गावातील जीवनपद्धती ग्रामीण परंपरेवर आधारलेली असली तरी शिक्षण व आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून नवे बदल स्वीकारण्यास गावातील लोक तत्पर आहेत.
सण-उत्सव व धार्मिक कार्यक्रम हे गावातील लोकजीवनाचा अविभाज्य भाग आहेत. गणेशोत्सव, नवरात्रोत्सव, होळी, मकरसंक्रांत यांसारखे सण मोठ्या उत्साहात साजरे केले जातात. कीर्तन, भजन व जत्रा यांसारख्या परंपरा आजही जिवंत आहेत.
स्त्रिया व तरुणाई गावातील सामाजिक उपक्रमांमध्ये सक्रिय सहभाग घेतात. महिलांसाठी स्वयं-सहायता गट कार्यरत असून रोजगार व बचतीच्या दृष्टीने त्यांचा फायदा होतो. तरुणाई शिक्षण, शेती, उद्योग व रोजगार क्षेत्रात प्रगती करण्यासाठी पुढाकार घेत आहे.
गावातील वातावरण सहकार्यपूर्ण, सामाजिक व सांस्कृतिकदृष्ट्या समृद्ध असल्यामुळे ओणे हे गाव निफाड तालुक्यातील एक प्रगतशील व आदर्श गाव म्हणून ओळखले जाते.
संस्कृती व परंपरा
ओणे गावाचे सांस्कृतिक जीवन समृद्ध आणि विविधतेने नटलेले आहे. येथे वर्षभर विविध धार्मिक, सामाजिक व सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. गावातील प्रमुख देवतांच्या पूजाअर्चा व साप्ताह यामुळे ग्रामस्थांमध्ये एकोपा आणि श्रद्धेची भावना दृढ होते.
गणेशोत्सव, नवरात्र, दिवाळी, होळी यांसारखे सण गावात उत्साहाने साजरे केले जातात. या सणांमुळे गावातील मुलं, तरुण व वयोवृद्ध सर्वच वयोगट एकत्र येऊन आनंदोत्सव साजरा करतात.
गावात लोककला, कीर्तन, भजन आणि पारंपरिक खेळ यांचा विशेष प्रभाव दिसून येतो. पिढ्यान्पिढ्या चालत आलेल्या परंपरा जपतानाच नवीन पिढी आधुनिकतेशी जुळवून घेते.
स्त्रियांचा सहभाग ग्रामविकासात तसेच सांस्कृतिक उपक्रमांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर असतो. स्वयंसहाय्य गटांद्वारे महिला सामाजिक व आर्थिक प्रगतीत योगदान देतात.
यामुळे ओणे गावाचे लोकजीवन परंपरा आणि आधुनिकता यांचा सुंदर संगम साधत आजही एकात्मतेने टिकून आहे.
प्रेक्षणीय स्थळे
गावामध्ये धार्मिक व सांस्कृतिक वारसा जपणारी अनेक प्रेक्षणीय स्थळे आहेत. यामध्ये प्रामुख्याने शिवमंदिर, हनुमान मंदिर तसेच इतर स्थानिक देवस्थाने यांचा समावेश होतो. ही मंदिरे गावातील नागरिकांच्या श्रद्धेचे केंद्र असून सण-उत्सव, धार्मिक विधी व सामूहिक कार्यक्रमांच्या वेळी येथे मोठ्या प्रमाणावर भाविकांची उपस्थिती असते. ही देवस्थाने गावाच्या धार्मिक, सामाजिक व सांस्कृतिक जीवनात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
जवळची गावे
कसबे सुकेने, मौजे सुकेने, चांदोरी, दिक्षी, दात्याने